Ćelavost na peČate

Ćelavost na pečate ili Alopecija areata (AA) je autoimuno oboljenje koje se javlja u vidu okruglih i jasno ograničenih polja na kojim dlaka potpuno nedostaje.

AA se češće javlja kod dece, kod oko 60% pacijenata javlja se do 20 godine života.

Uzrok razvoja oboljenja nije u potpunosti razjašnjen. Smatra se da nastaje usled delovanja više različitih faktora. Emocionalni stres i genetska predispozicija značajno utiču na razvoj AA, ali primarnu ulogu ima poremećaj imunskog sistema u smislu pojave autoimunosti. Oboljenje može da bude udruženo sa drugim autoimunskim oboljenjima poput vitiliga, atopijskog dermatitisa, Hashimoto tiroiditisa i zapaljenske bolesti creva.

KliniČka slika

Na poglavini, bradi, obrvama, trepavicama ili/i pubičnim dlakama razvijaju se okrugle ili ovalne jasno ograničene ploče veličine od 1 do nekoliko cm na kojima dlake potpuno nedostaju, a koža je normalne boje i bez znakova upale. U aktivnoj fazi bolesti na ivici obolelih ploča kosa se lako izvlači. Kod težih oblika bolesti izvlači se kosa i na udaljenim, klinički nepromenjenim predelima, što je loš prognostički znak. Mogu se pojaviti jedno ili više polja bez kose.Ukoliko se alopecija širi duž potiljačne regije naziva se ophiasis i znak je ozbiljnog oblika AA.

Alopecia totalis predstavlja potpuni gubitak kose, dok je dlaka tela očuvana. Alopecia universalis predstavlja najteži oblik oboljenja kod koga nedostaje dlaka na čitavom telu. Kod ova dva oblika alopecije spontani porast dlake se retko događa.

U okviru oboljenja mogu da se jave promene na noktima u vidu linijske izbrazdanosti i tačkastih udubljenja.

Tok bolesti je nepredvidiv. Prvi atak sa pojavom novih polja bez kose može da traje od nekoliko meseci do jedne godine, ređe duže. Ponovna pojava AA je dosta česta i 7 – 10% pacijenata ima hroničnu formu bolesti. Prognoza je lošija kod alopecije totalis, alopecije u potiljačnoj regiji, oblika bolesti koji su počeli pre puberteta, kod osoba sa atopijskom konstitucijom i kod osoba koje imaju promene na noktima. Kod lakših, ograničenih oblika bolesti kosa izraste i spontano posle 3-5 meseci.

LeČenje Ćelavosti na peČate

Kod lokalizovanog oblika bolesti postižu se dobri terapijski rezultati, a kod određenog broja pacijenata dolazi i do spontanog porasta kose posle par meseci.

U lokalnoj terapiji koriste se: lokalno ili intralezionalno kortiksteroidni peparati, topijski iritansi (cignolin 0.5 -1%, antralin, tazaroten, azelaična kiselina), minoxidil rastvor i kalcineurinski inhibitori (pimecrolimus i tacrolimus). U opštoj terapiji se primenjuju: PUVA i kod teških formi bolesti kortikosteroidi i cyclosporin.